Tot as

‘Hussel het maar een beetje door elkaar.’ 
Zijn aanwijzing was tekenend voor zijn nuchterheid. Wat te doen met zijn as en dat van zijn vrouw, mijn schoonmoeder, die ons al was ontvallen.

Hij droeg het ons op toen duidelijk was dat ook zijn einde nabij was. Waar hun as zou moeten worden uitgestrooid, stond voor allebei allang vast: op het Groninger land, de streek waaraan ze allebei waren verknocht. Daar waar de blik altijd wijds is, het landschap een geometrisch lijnenspel speelt en de wind doet wat hij wil. En dus graag haar en zijn as een beetje met elkaar vermengen. Symbolisch ook want die twee waren onafscheidelijk.

We trekken voor de missie een weekend uit. Mijn vrouw en ik en mijn zoon en dochter, in wier leven hun grootouders een prominente en vooral liefdevolle rol speelden.

Niet dat het ritueel dat we op zondag gaan voltrekken voortdurend in onze gedachten is. Er is geen zwaarte, we hoeven niet eens ons best te doen die op afstand te houden. We weten alle vier wat de missie is van onze trip maar we kletsen, lachen, winkelen, gaan naar het café en uit eten zoals we bij andere uitstapjes ook doen. En terwijl we door de stad banjeren, is het alsof de geesten van die twee met ons mee zwieren. Terwijl ze figureren in de verhalen die over tafel gaan, verblijft hun stoffelijk overblijfsel in de twee kunststof asbussen in onze hotelkamer.

Zondag rijden we naar de plek. De wind waait woest. Een meeuw, boven ons in de lucht is de enige ongenode getuige van het ritueel. Hij speelt het spel met de wind – vleugels gespreid, hangend, zwevend, duikend.

Met een schroevendraaier maken we de asbussen open. We hurken en laten wat er van hen over is terugkeren in het Groningse waterland.

Er zijn tranen. En er is opluchting.

Daarna drinken we koffie en eten Groninger koek in het café met de smyrna kleedjes op de tafels. Zoon en dochter buitelen over elkaar heen met hun verhalen over vroeger. Samen met opa en oma naar de dierentuin in Emmen. Met de bus. Steevast hilariteit in Gieten wanneer de bus over de straatkeien hobbelde en de munten in het wisselgeldbakje van de buschauffeur luid rinkelden. 
Aan het tafeltje achter ons zit een jonge vader, zijn jonge baby ligt opgekruld in de buikdrager. Nieuw leven heeft zich aangediend.

Mijn gedachten gaan terug naar gisteravond toen ik in bad lag in onze hotelkamer.  Ik drukte hard op de huid bij mijn middel en voelde mijn heupbot eronder. Ik maakte me er een voorstelling van hoe er van mij en dus ook dat stukje huid en bot ooit niets meer rest dan zo’n drie kilo tot as vermalen spul. En er dus weinig meer herinnert aan hoe mijn lijf nu is. En hoe het vroeger was, bijvoorbeeld dat van mijn vijfjarige ik met twee getekende ankers op mijn armen want ik wilde net als Popeye zijn.

De dood gaat rond en rond, het leven gaat rond en rond.  

woar elke vogel 's aov'nds zien aig'n plekje vient

as de zun hail langzoam achter "Schier" verdwient

woar zacht 't wotter roest, joa doar vuil ik moe thoes

doar ligt van 't Grunneger laand, de grootste schat

(Eli Joachim Lofvers)